Για τη Γ΄ Γυμνασίου: Τα δεινά του πολέμου και μια ενδιαφέρουσα παράσταση -“Τρωάδες” του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Θ. Τερζόπουλου στους Δελφούς

[σχετικά μαθήματα: Δραματική ποίηση, Νεοελληνική γλώσσα]

Η παράσταση θα είναι διαθέσιμη για παρακολούθηση ως τις 6/5! 

Για το έργο: Στην τραγωδία του Ευριπίδη παρακολουθούμε την τύχη των γυναικών της Τροίας μετά την πτώση της πόλης, με τους άντρες (παιδιά και συζύγους) νεκρούς κι εκείνες έτοιμες να αναχωρήσουν με τα πλοία των Ελλήνων ως σκλάβες. Ο κήρυκας Ταλθύβιος ανακοινώνει τη φρικτή τους μοίρα: η Εκάβη κληρώθηκε να πάει σκλάβα στον μισητό της Οδυσσέα, η Κασσάνδρα, η κόρη της, προορίζεται για παλλακίδα του νικητή Αγαμέμνονα, η νύφη της, η Ανδρομάχη (η γυναίκα του Έκτορα), θα ανήκει στον γιο του Αχιλλέα, Νεοπτόλεμο. Η Πολυξένη, η άλλη της κόρη, θυσιάστηκε πάνω στον τάφο του Αχιλλέα. Το πιο φρικτό νέο είναι ότι η μοναδική ελπίδα να επιβιώσει το γένος τους, ο μικρός Αστυάνακτας, ο γιος του Έκτορα και της Ανδρομάχης, καταδικάστηκε από τους Έλληνες σε θάνατο, να τον πετάξουν από τα τείχη της Τροίας, πριν αναχωρήσουν με τα πλοία για την πατρίδα τους. 

Για την παράσταση: Στον συμβολικό τόπο των Δελφών, οι «Τρωάδες» αποτελούν μια διαμαρτυρία στον παραλογισμό, τη βία και τις φρικαλεότητες του πολέμου, καθώς κι ένα αίτημα για ειρήνη, αλληλεγγύη και ανθρωπισμό. Με έντεκα ηθοποιούς από έξι χώρες και έξι Κασσάνδρες, προερχόμενες από διχοτομημένες πόλεις (Λευκωσία, Μοστάρ, Ιερουσαλήμ), και με μόνο φωτισμό τον ήλιο λίγο πριν από τη δύση του, πρόθεση του σκηνοθέτη είναι η παράσταση να λειτουργήσει ως διάβημα, αναδεικνύοντας το φαινόμενο των διχοτομημένων πόλεων, της διαίρεσης των λαών και την ανάγκη για συμφιλίωση. 

Στην παράσταση ακούγονται 6 διαφορετικές γλώσσες. Ενεργοποιήστε τους υπότιτλους της επιλογής σας (υπάρχουν αγγλικοί και ελληνικοί) από τις ρυθμίσεις γλώσσας και υποτίτλων κάτω από το βίντεο.

Μπορούμε να παρακολουθήσουμε ολόκληρη την παράσταση, αποσπάσματά της ή τα τελευταία 12 περίπου λεπτά (από το 1:26:15): η Εκάβη θρηνεί τον εγγονό της, καθώς ετοιμάζεται -αυτή και οι γυναίκες της Τροίας- να φύγει σκλάβα από την κατεστραμμένη πατρίδα της. 

Παρακολουθούμε, καταγράφουμε εντυπώσεις, σκέψεις, σχόλια... 

Πώς προβάλλονται οι συνέπειες, τα δεινά του πολέμου στο έργο/στο απόσπασμα; (ανάλογα με το τι παρακολούθησε η καθεμία/ο καθένας). 

Παρακολουθήστε εδώ: 

https://www.youtube.com/watch?;v=7ZvFSYsUURw&feature=youtu.be&fbclid=IwAR01u53bfUUlJejlAay7amSlfNq01jfkw92p322Qm-kSMeop5irynvjou9w

Μάρτιος 2020, 3ο Γυμνάσιο Αιγάλεω: Γιορτάζοντας την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης ... από απόσταση ... με τις μαθήτριες και τους μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου

Οι συνθήκες φέτος είναι ιδιαίτερες, γι’ αυτό ίσως είχαμε έναν λόγο παραπάνω να καταφύγουμε στην ποίηση, μια τέχνη “που βοηθά την κοινωνία να βρει και να ισχυροποιήσει την ταυτότητά της”, σύμφωνα με τη διακήρυξη της UNESCO. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης (21/3), λοιπόν, και επικοινωνώντας διαδικτυακά, με τις μαθήτριες και τους μαθητές του Γ1 και του Γ3, θυμηθήκαμε ποιήματα που κατά τη διάρκεια των μαθημάτων μας από την αρχή της χρονιάς μάς συγκίνησαν, αναζητήσαμε κι άλλα, διαβάσαμε ειδικά για την περίσταση και κάποια ποιήματα που στρέφουν το ενδιαφέρον μας στις θεμελιώδεις ανάγκες του ανθρώπου, τις πανανθρώπινες αξίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, υπογραμμίζοντας τη σημασία και τη διεκδίκησή τους. 
[Μπορείτε να διαβάσετε κάποια από τα ποιήματα που αναφέρονται παρακάτω εδώ:
https://sxolikesdokimes.blogspot.com/2020/03/2032020_20.html]

Και, κάπως έτσι, διαβάσαμε, σκεφτήκαμε, δημιουργήσαμε και σχολιάσαμε...

Δεν είναι τυχαίο που το “Φυλακισμένο Πουλί” της Maya Angelou αποδείχτηκε δημοφιλές. Ο Βελισσάριος σχολίασε, η Μαριλένα και η Καρμελίνα δημιούργησαν...

Βελισσάριος (Γ3): “Κλεισμένος τώρα πια στο σπίτι, νιώθω σαν το πουλί στο κλουβί, δεν μπορώ να αντιδράσω, να βγω, παρά μόνο να μιλήσω μέσω internet, όσο φυσικά υπάρχει ακόμα και αυτό. Ελπίζω κάποια στιγμή να περάσει και αυτό, για να μπορέσουμε να έχουμε ξανά τη ζωή μας -όλος ο κόσμος- και την Ελευθερία μας”.

Μαριλένα (Γ1):

Καρμελίνα (Γ3):

Ένα ανάλογο πνεύμα μεταδίδουν και οι στίχοι που επέλεξε και εικονογράφησε η Μαρία από τη “Σονάτα του Σεληνόφωτος” του Ρίτσου.

Μαρία Φ. (Γ3):

Eμπνευσμένο από την πραγματικότητα των ημερών, το έργο της Γεωργίας συνέδεσε στίχους του Καβάφη (“Τελειωμένα”) με την πανδημία.
"Μέσα στον φόβο και στες υποψίες,/ με ταραγμένο νου και τρομαγμένα μάτια,/ λυώνουμε και σχεδιάζουμε το πώς να κάμουμε/ για ν’ αποφύγουμε τον βέβαιο/ τον κίνδυνο που έτσι φρικτά μας απειλεί."

Γεωργία (Γ3):

Στη σύνθεση του Παναγιώτη συνδυάζονται η αναζήτηση ελπίδας και στίχοι του Σολωμού και του Καβάφη. Τους ίδιους στίχους του τελευταίου (από τα “Κεριά”) σχολιάζει και η Μαρία.

Παναγιώτης (Γ1):

Μαρία Τζ. (Γ3): “Τα συναισθήματα απαισιδοξίας και θλίψης κυριαρχούν, καθώς ο ποιητής παρομοιάζει τη ζωή που φεύγει με μια “θλιβερή γραμμή κεριών σβησμένων” που δεν θέλει να βλέπει. Τον λυπεί η συνειδητοποίηση πως αυτή η γραμμή που κάποτε περιλάμβανε τα “αναμμένα κεριά του μέλλοντός του” έχει σβήσει και αυτό το φως δεν θα επανέλθει ποτέ ξανά”.


Άλλο ένα δημοφιλές ποίημα ήταν “Το ψωμί” του Μίλτου Σαχτούρη, ένα ποίημα “για την πείνα και την αδικία”, όπως σχολίασε ο Νικήτας (Γ1). Η Ματίνα (Γ3) σημείωσε ότι “οι άνθρωποι επιλέγουν τον ουρανό. Όλοι έχουν ανάγκη την ελπίδα ενός αγνού κόσμου, όπου το μίσος, η βία και η εκμετάλλευση δεν έχουν καμία θέση”. Η Ζωή (Γ1) προσέγγισε τον ουρανό ως σύμβολο ελευθερίας και γαλήνης. Η Μαρία εικονογράφησε και αυτό το ποίημα.

Μαρία Φ. (Γ3):

Επίκαιρο θεωρήθηκε και το ποίημα “Για τη ζωή” του Ναζίμ Χικμέτ. Ως προς αυτό, ο Δημήτρης (Γ1) υπογράμμισε ότι οι συνθήκες της ζωής μας αυτή την εποχή, υπό την απειλή του κορωνοϊού, ίσως οδηγήσουν στη συνειδητοποίηση της αξίας της. Τους στίχους “Η ζωή δεν είναι παίξε γέλασε/ πρέπει να τήνε πάρεις σοβαρά” ξεχώρισαν ο Αλέξανδρος (Γ1) και ο Τάσος (Γ3). Ο Σωτήρης (Γ1) συμπλήρωσε: “Είναι αναγκαίο η ζωή μας να έχει ένα νόημα, γι’ αυτό ας την πάρουμε σοβαρά. Ιδιαίτερη συγκίνηση προκαλεί ο στίχος “θε να πεθάνεις για να ζήσουν οι άνθρωποι”, καθώς αποκαλύπτει την ψυχραιμία, την ψυχική δύναμη και τη γενναιότητα που απαιτεί η αυτοθυσία”.

Στίχους και από αυτό το ποίημα συμπεριέλαβε στη σύνθεσή του ο Φάαντ (Γ1):

H αλήθεια και η επικαιρότητα ενός ποιήματος της Σομαλής Warsan Shire συγκίνησαν τον Τάσο (Γ3), τον Αλέξη (Γ3) και την Πένυ (Γ1). Για το ποίημα “Κανένας δεν αφήνει την πατρίδα του”, ο Αλέξης έγραψε ότι: “εικονογραφεί την αβάσταχτη ταλαιπωρία και τον εξευτελισμό που υφίστανται άνθρωποι που εγκαταλείπουν την πατρίδα τους και όλα αυτά επειδή δεν έχουν επιλογή, αφού η χώρα τους είναι “το στόμα ενός καρχαρία””. Η Πένυ σχολίασε “την αρνητική συμπεριφορά κάποιων απέναντι σε όσους βρίσκονται σε “ξένο” τόπο, σαν να μην ξέρουν ότι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, όλα τα υπάρχοντά τους και ένα κομμάτι της καρδιάς τους πίσω”.

Στίχοι από την “Ανορεξία της ύπαρξης” της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ επιλέχθηκαν από αρκετές/αρκετούς. Η Άννα (Γ1) έφτιαξε ένα σκίτσο με αφορμή τους πρώτους στίχους:

Η Γιώτα (Γ3) στη δική της σύνθεση συνδύασε τους στίχους της Αγγελάκη-Ρουκ με τη φράση του Τσέχωφ, αλλά και αγαπημένα της ποιήματα του Καβάφη:

... ενή η Ευτυχία (Γ3) εικονογράφησε τους πρώτους στίχους της “Ιθάκης” του Καβάφη:

Σε μια άλλη σύνθεση στίχων, ο Δημήτρης (Γ1) ξεκίνησε από τον Σολωμό, πέρασε στον Καβάφη, τον Ρίτσο και τον Σεφέρη, για να φτάσει στον Αναγνωστάκη και τη Δημουλά:

Ενδιαφέρουσες επιλογές έκανε και η Αριστέα από το Γ2 (την ευχαριστούμε για τη συμμετοχή της!):

Τέλος, ο Κωνσταντίνος (Γ1) “σημάδεψε” το καλοκαίρι, επιλέγοντας στίχους από το ποίημα “Οι μεγάλοι” της Τζένης Μαστοράκη:

Δραστηριότητες για την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου (23 Απριλίου)

Στις 23 Απριλίου 1616 πέθαναν δύο από τους σπουδαιότερους συγγραφείς όλων των εποχών: ο Σαίξπηρ (William Shakespeare) και ο Θερβάντες (Miguel de Cervantes). Αυτήν τη μέρα επέλεξε η UNESCO ως Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου, η οποία τα προηγούμενα χρόνια γιορταζόταν με εκθέσεις και εκδηλώσεις για το βιβλίο. Καθώς φέτος τα πράγματα είναι διαφορετικά και επειδή, σύμφωνα με τον Ζοζέ Σαραμάγκου (σημαντικό πορτογάλο συγγραφέα), “το διάβασμα είναι ένας άλλος τρόπος να είσαι κάπου”, μπορούμε:

1. Να ψάξουμε και να μάθουμε για τη ζωή και το έργο του Shakespeare και του Cervantes -η ζωή τους υπήρξε τόσο συναρπαστική όσο και το λογοτεχνικό τους έργο... Κρατάμε σημειώσεις, καταγράφουμε τις σκέψεις και τα σχόλιά μας.

Μπορούμε να ξεκινήσουμε από εδώ και να συνεχίσουμε σε ό,τι άλλο βρούμε:

- Ένα επίκαιρο άρθρο με τίτλο “Οι πανδημίες στα έργα του Γουίλιαμ Σαίξπηρ”:

https://www.monopoli.gr/2020/04/23/istories/san-simera/385226/oi-pandimies-sta-erga-tou-gouiliam-saikspir/

- Πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για τον Θερβάντες στη δημοσίευση “Μιγκέλ ντε Θερβάντες: από σκλάβος πειρατών, μεγάλος λογοτέχνης”: https://www.elculture.gr/blog/article/1024190524/

2. Να “περιηγηθούμε” σε φράσεις από τα έργα τους οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν αφορμή για προβληματισμό. Διαλέγουμε ό,τι μας ενδιαφέρει ή μας συγκινεί και το σχολιάζουμε.

Shakespeare: https://www.gnomikologikon.gr/authquotes.php?auth=342

Cervantes: https://www.gnomikologikon.gr/authquotes.php?auth=349

3. Να διαβάσουμε, φυσικά, ένα βιβλίο. Η πρόταση είναι έτοιμη από τις 17 Απριλίου. Πρόκειται για το βιβλίο “Η ιστορία του γάτου που έμαθε σ’ έναν γλάρο να πετάει” του Λουίς Σεπούλβεδα. Το βιβλίο είναι τόσο ενδιαφέρον και συναρπαστικό, αλλά και ευκολοδιάβαστο, που σίγουρα δεν θα περιοριστούμε σε μία ανάγνωση. Διαβάζουμε και καταγράφουμε πρώτες εντυπώσεις, σκέψεις και συναισθήματα. Ευτυχώς, το βιβλίο υπάρχει online και μπορούμε όλες και όλοι να το διαβάσουμε:

https://docplayer.gr/18252-I-istoria-toy-gatoy-poy-emathe-s-ena-glaro-na-petaei-luis-sepulveda-i-istoria-toy-gatoy-poy-emathe-s-ena-glaro-na-petaei.html

4. Να παρακολουθήσουμε την ταινία μικρού μήκους “Τα φανταστικά ιπτάμενα βιβλία του κ. Μόρις Λέσμορ”: https://www.youtube.com/watch?v=cxSq3kM-xIE

Παρακολουθούμε και καταγράφουμε εντυπώσεις, σκέψεις, συναισθήματα.

Η καθεμία και ο καθένας ας κάνει ό,τι από τα παραπάνω μπορεί και θα τα ξαναπούμε...

Τέταρτο μάθημα στη Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου: η πανδημία και ο πόλεμος

Η πανδημία του κορωνοϊού και ο πόλεμος

Αντόνιο Γκουτέρες: “Η πανδημία του κορωνοϊού είναι η χειρότερη παγκόσμια κρίση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο” (από τον ημερήσιο τύπο, 31-3-2020)

     Η πανδημία του Covid-19 είναι η χειρότερη παγκόσμια κρίση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, δήλωσε σήμερα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, εκφράζοντας την ανησυχία ότι ενδέχεται να προκύψουν περισσότεροι πόλεμοι στον κόσμο.

     Ερωτηθείς κατά τη διάρκεια συζήτησής του με δημοσιογράφους για το τι προκάλεσε αυτό τον χαρακτηρισμό της «χειρότερης παγκόσμιας κρίσης από την ίδρυση του ΟΗΕ» πριν από 75 χρόνια, ο Γκουτέρες απάντησε: «Είναι ο συνδυασμός μιας απειλητικής νόσου που αφορά τους πάντες και ο οικονομικός αντίκτυπος που οδηγεί σε μια πρωτοφανή ύφεση. Ο συνδυασμός αυτών των δύο παραγόντων και ο κίνδυνος αυξημένης αστάθειας, αύξησης της βίας και των συγκρούσεων κάνουν αυτή την κρίση τη μεγαλύτερη πρόκληση για εμάς μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο». Είναι επίσης η κρίση «που απαιτεί την ισχυρότερη και αποτελεσματικότερη αντίδραση και μπορεί μόνο να ξεπεραστεί μέσα από την αλληλεγγύη και τη συνένωση όλων, εγκαταλείποντας πολιτικά παιχνίδια και κατανοώντας ότι η ανθρωπότητα βρίσκεται σε κίνδυνο», πρόσθεσε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών.

     Σύμφωνα με τον ίδιο, η διεθνής κοινότητα εξακολουθεί να απέχει πολύ όσον αφορά την αλληλεγγύη. «Απέχουμε πολύ από το να έχουμε ένα παγκόσμιο σύστημα για να βοηθήσουμε τις αναπτυσσόμενες χώρες να εξαλείψουν την ασθένεια, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζουν τις δραματικές συνέπειες για τους πληθυσμούς, από την άποψη της απώλειας θέσεων εργασίας, της εξαφάνισης μικρών επιχειρήσεων και του τερματισμού του άτυπου εμπορίου» .

     «Κινούμαστε σιγά προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά πρέπει να επιταχύνουμε και να κάνουμε περισσότερα, εάν θέλουμε να νικήσουμε την ασθένεια και να υποστηρίξουμε τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη», τόνισε. Τα Ηνωμένα Έθνη δημιούργησαν σήμερα ένα νέο ταμείο για τις αναπτυσσόμενες χώρες μετά την έκκληση τους την περασμένη εβδομάδα για δωρεές προς τις φτωχές χώρες και χώρες που πλήττονται από πολέμους.

      Πέρα από την παραδοσιακή βοήθεια των πλουσίων χωρών προς τις φτωχές, «πρέπει να βρούμε καινοτόμα χρηματοδοτικά μέσα» που θα «δημιουργήσουν μηχανισμούς ώστε οι αναπτυσσόμενες χώρες να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν την κρίση», επισήμανε. Διαφορετικά, η πανδημία μπορεί να επιστρέψει ως «μπούμερανγκ» στις πλούσιες χώρες από φτωχές χώρες, εκτίμησε ο Αντόνιο Γκουτέρες, αναφέροντας ότι η ασθένεια μπορεί να προκαλέσει «εκατομμύρια» θανάτους.

Κατανόηση κειμένου

1. Σε ποιες σκέψεις και σε ποια στοιχεία στηρίζεται η δήλωση του Γ.Γ. του ΟΗΕ ότι η πανδημία μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερους πολέμους;

2. Σύμφωνα με τον Γ.Γ. του ΟΗΕ, ποιοι είναι οι ενδεδειγμένοι τρόποι αντιμετώπισης των κινδύνων που προκύπτουν από τη νέα πραγματικότητα;

3. Είναι ικανοποιημένος ο Αντόνιο Γκουτέρες με την επίδειξη αλληλεγγύης στη διεθνή κοινότητα μέχρι στιγμής; Γιατί;

4. Ποια είναι τα αισιόδοξα στοιχεία και οι συγκεκριμένες θετικές ενέργειες που έχουν ήδη εφαρμοστεί;

5. Ποιος κίνδυνος επισημαίνεται στην τελευταία παράγραφο και πώς μπορεί να αποφευχθεί;

Επεξεργασία κειμένου

1. Ποιος είναι ο σκοπός σύνταξης του άρθρου;

2. Σχολιάζουμε τη χρήση εισαγωγικών. Τι παρατηρούμε και ποιος είναι ο ρόλος τους;

3. Διατυπώνουμε το θέμα του άρθρου.

4. Διακρίνουμε τη θέση (άποψη) του συντάκτη του άρθρου; (το συζητάμε)

5. Μετατρέπουμε τα αποσπάσματα με τα έντονα γράμματα σε δευτερεύουσες προτάσεις.

Βοήθεια: οι συγκεκριμένες προτάσεις μπορούν να ξεκινούν με συνδέσμους όπως ενώ (παράλληλα), αφού, όταν, αν

Για περαιτέρω σκέψη: «Μπορούμε να ζούμε ξοδεύοντας για πράγματα που είναι σημαντικά για όλους. Και αυτό είναι το πραγματικό νόημα της Δημοκρατίας». Ο τιμιότερος πολιτικός της γης και η φιλοσοφία του: https://www.doctv.gr/page.aspx?itemid=spg13615

Μια πρόταση για ανάγνωση βιβλίου (μαζί με το βιβλίο) για όλες και όλους

Ο O Λουίς Σεπούλβεδα, σημαντικός συγγραφέας και ακτιβιστής από τη Χιλή, πέθανε χθες από κορωνοϊό. Στο παρακάτω link μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το βιβλίο του "Η ιστορία του γάτου που έμαθε σ' έναν γλάρο να πετάει", μια συγκινητική ιστορία που έχει να πει πολλά σε όλους, μικρούς και μεγάλους. Περισσότερα για αυτό μετά το Πάσχα...

Διαβάστε το βιβλίο εδώ:

https://docplayer.gr/18252-I-istoria-toy-gatoy-poy-emathe-s-ena-glaro-na-petaei-luis-sepulveda-i-istoria-toy-gatoy-poy-emathe-s-ena-glaro-na-petaei.html

Πέμπτο μάθημα στην Ιστορία Α΄ Γυμνασίου: εισαγωγή στην αρχαϊκή τέχνη

Καθώς ολοκληρώσαμε τα σχετικά με τη σύγκρουση Ελλήνων και Περσών (θα επανέλθουμε μετά το Πάσχα, για να ελέγξουμε τι μάθαμε), θα κάνουμε μια εισαγωγή στην τέχνη της Αρχαϊκής Περιόδου, για να μην ξεχάσουμε όσα σχολιάσαμε στο μάθημα της Τετάρτης.

Δεν χρειάζεται να μου στείλετε εργασίες για αυτά. Σκεφτείτε, κρατήστε σημειώσεις και θα τα πούμε μετά το Πάσχα (προηγούνται οι εργασίες των μαθημάτων 1-4).

Ξεκινάμε...

[Ρίξτε και μια ματιά στο αντίστοιχο κεφάλαιο του βιβλίου:

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A105/29/158,918/ ]

Αρχαϊκή περίοδος (800-479 π.Χ.): Η τέχνη

α. Τρία σημαντικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν την αρχαϊκή τέχνη: 1) η ανέγερση λίθινων ναών, 2) η δημιουργία λίθινων αγαλμάτων σε φυσικό και υπερφυσικό μέγεθος, 3) η επίδραση της τέχνης της Ανατολής και της Αιγύπτου

β. Θα προσεγγίσουμε τρεις βασικές μορφές τέχνης:

αρχιτεκτονική, γλυπτική, κεραμική/αγγειογραφία

Τι θυμάστε για τις παραπάνω μορφές τέχνης από όσα αναλύσαμε στην προϊστορική και στη γεωμετρική περίοδο;

Ι. Αρχιτεκτονική

α. Παρατηρούμε την παρακάτω κάτοψη (σχέδιο κτηρίου όπως φαίνεται από πάνω) αρχαϊκού ναού. Σημείωση: οι κύκλοι αντιστοιχούν σε κυκλικές κολώνες, τους κίονες.

Ποια είναι τα τρία βασικά μέρη ενός αρχαϊκού ναού;

Τι σας θυμίζει η τριμερής διάταξη των αρχαϊκών ναών (θυμηθείτε προϊστορικά κτήρια που μας έχουν απασχολήσει, ξεφυλλίστε το βιβλίο...);

β. Ο ιωνικός και ο δωρικός ρυθμός: οι αρχαϊκοί ναοί έχουν κάποια διαφορετικά χαρακτηριστικά, ανάλογα με το αν έχουν χτιστεί σύμφωνα με τον δωρικό (εμφανίστηκε στην Πελοπόννησο) ή τον ιωνικό ρυθμό (εμφανίστηκε στο Αιγαίο και τη Μ. Ασία). Παρατηρούμε τη φωτογραφία και προσπαθούμε να εντοπίσουμε και να καταγράψουμε πέντε διαφορές ανάμεσά τους.

Σε ποιον ρυθμό ανήκει αυτός ο ναός;

Και αυτός;

γ. Παρατηρήστε και αυτές τις φωτογραφίες. Τι σας κάνει εντύπωση;

ΙΙ. Η γλυπτική

α. Παρατηρήστε τις φωτογραφίες, στις οποίες βλέπουμε τους δύο χαρακτηριστικότερους τύπους αρχαϊκών αγαλμάτων, τις κόρες (φωτ. 1, 4, 5) και τους κούρους (φωτ. 2, 3).

1

2

3

4

5

Προσπαθήστε τώρα να εξηγήσετε:

Τι παριστάνουν οι κόρες;

Τι παριστάνουν οι κούροι;

Πώς θα περιγράφατε την έκφραση του προσώπου των αγαλμάτων;

Σκεφτείτε: τα αγάλματα αυτά είναι φυσικού ή υπερφυσικού μεγέθους. Ποιες είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να δημιουργηθούν μεγάλου μεγέθους έργα γλυπτικής (αλλά και αρχιτεκτονικής);

ΙΙΙ. Η αγγειογραφία

α. Θυμηθείτε τα γεωμετρικά αγγεία και τη διακόσμησή τους και, στη συνέχεια, ρίξτε μια ματιά στα αρχαϊκά αγγεία των φωτογραφιών. Δείτε τα ποικίλα θέματα που τα διακοσμούν και εντοπίστε τις διαφορές με τη γεωμετρική περίοδο.

β. Από αυτά τα αγγεία άλλα είναι μελανόμορφα και άλλα ερυθρόμορφα. Αναζητήστε (στο λεξικό και στο βιβλίο μας) τη σημασία των όρων.

γ. Θα μπορούσαμε να προσδιορίσουμε με ακρίβεια το περιεχόμενο των όρων μελανόμορφος και ερυθρόμορφος ρυθμός; Προσπαθούμε...

δ. Από τα σχήματα των αγγείων, ποια σας είναι γνωστά;

ε. Κατά τη γνώμη σας, ποια είναι η σημασία των ζωγραφικών παραστάσεων πάνω στα αγγεία για τη γνωριμία μας με τη ζωή των ανθρώπων της συγκεκριμένης εποχής;