Κυριακή 30 Αυγούστου 2020

Νεοελληνική Γλώσσα: επανάληψη για όσες/όσους τελείωσαν τη Γ΄ Γυμνασίου

 Κείμενο

Παγωμένη μπάλα”

     Εφόσον συνεχίζουμε να πιστεύουμε πως η εικόνα μιλάει από μόνη της, και μία φορά μονάχα αν δούμε τα δύο σημαδιακά βίντεο από την Κενόσα του Ουισκόνσιν, θα καταλάβουμε πόσο βαθιά ηττημένη χώρα είναι σήμερα οι ΗΠΑ, κοινωνικά, ηθικά και πολιτισμικά. Και πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος να γίνει όλεθρος η ήττα, αν στις προεδρικές εκλογές επιβραβευθούν ο Ντόναλντ Τραμπ και ο τραμπισμός.

    Στο ένα βίντεο ο λευκός αστυνομικός πυροβολεί με πισώπλατη παλικαριά επτά φορές τον αφροαμερικανό Τζέικομπ Μπλέικ, στην πόρτα του αυτοκινήτου του και μπροστά στα τρία ανήλικα παιδιά του. Άλλη μια μέρα στη δουλειά για τον λευκό, άλλη μια μέρα στον φόβο και τον κίνδυνο για τον μαύρο· είχε λέει μαχαίρι στο κάθισμα του συνοδηγού, μόνο που το ανακάλυψαν με κάμποσες μέρες καθυστέρηση. Το είπε με τον τρόπο του ο παλαίμαχος αστέρας του ΝΒΑ Βινς Κάρτερ: «Όταν βγάζω τα σκουπίδια, παίρνω πάντα μαζί μου το κινητό και την ταυτότητά μου». Μπορεί να είναι πασίγνωστος, αλλά παραμένει μαύρος. Δηλαδή, για τη νοοτροπία του «μέσου λευκού Αμερικανού», και του Τραμπ, παραμένει δυνάμει ή εκ φύσεως παραβατικός, άρα στόχος.

    Στο δεύτερο βίντεο ένας έφηβος λευκός, βαριά οπλισμένος, ανεβοκατεβαίνει τον δρόμο σαν κινούμενη απειλή, αλλά και με το ύφος του κληρονομικού ιδιοκτήτη της χώρας. Κάποια στιγμή πυροβολεί και σκοτώνει, ο κόσμος τον κυνηγάει και φωνάζει στους αστυνομικούς να τον συλλάβουν, κι αυτός πυροβολεί, στα τυφλά πια, και ξανασκοτώνει. Κι ύστερα, με το καμάρι του θηρευτή που μόλις πέτυχε τον στόχο του, περνάει ανενόχλητος ανάμεσα στους ενστόλους και εξαφανίζεται. Κατάφεραν να τον συλλάβουν ώρες αργότερα, κι έπειτα από τη μαζική κατακραυγή σε άλλη πολιτεία. Τώρα, ο δεκαεπτάχρονος Κάιλ Ριτενχάουζ κατηγορείται για δύο φόνους.

     Στο ΝΒΑ το συζητούσαν μέρες. Τα δύο βίντεο είχαν συγκλονίσει τους παίκτες στη «φούσκα» τους, που δεν ήταν βέβαια κοινωνικά αδιάβροχη. Έβλεπαν ότι τα συνθήματα στις φανέλες δεν αρκούσαν. Και πάγωσαν το παιχνίδι. Είπαν «δεν πάει άλλο», με πρώτους τους Μιλγουόκι Μπακς του Γιάννη και του Θανάση Αντετοκούνμπο. Η απόφαση των «Ελαφιών» δεν ήταν απροσδόκητη. Πρώτη η δική τους ομάδα διαδήλωσε σύσσωμη τον Ιούνιο κατά του ρατσισμού, μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ. Τώρα πια, ο Τραμπ δεν μπορεί να λέει ότι «είναι απλώς κάτι τύποι που παίζουν μ’ ένα τόπι».

(Παντελής Μπουκάλας, 28-8-2020/

https://www.kathimerini.gr/1093703/opinion/epikairothta/politikh/pagwmenh-mpala)


Κατανόηση κειμένου

1. Το παραπάνω άρθρο αναφέρεται σε τρία γεγονότα που συνέβησαν τον τελευταίο καιρό στις ΗΠΑ. α) Προσπαθήστε να ξεχωρίσετε και να παρουσιάσετε με συντομία και σαφήνεια τα γεγονότα αυτά.

β) Να εξηγήσετε ποια σχέση υπάρχει ανάμεσα σε αυτά τα γεγονότα, ποια είναι τα στοιχεία που τα συνδέουν.

2. α) Πώς συνδέεται ο τίτλος του άρθρου με το περιεχόμενό του; β) Ποιο σχήμα λόγου υπάρχει στον τίτλο και ποιο είναι το αποτέλεσμα της χρήσης του;

Επεξεργασία κειμένου

1. Ποιος είναι ο σκοπός σύνταξης του άρθρου;

2. Σχολιάζουμε τη χρήση εισαγωγικών στην τελευταία παράγραφο. Ποιος είναι ο ρόλος τους σε κάθε περίπτωση;

3. Διατυπώνουμε το θέμα του άρθρου.

4. Ο συντάκτης του άρθρου εκφράζει μία πολιτική θέση/άποψη. Ποια είναι αυτή και από ποια σημεία του κειμένου βγάζουμε το συμπέρασμά μας;

5. Εφόσον συνεχίζουμε να πιστεύουμε πως η εικόνα μιλάει από μόνη της, και μία φορά μονάχα αν δούμε τα δύο σημαδιακά βίντεο από την Κενόσα του Ουισκόνσιν, θα καταλάβουμε πόσο βαθιά ηττημένη χώρα είναι σήμερα οι ΗΠΑ, κοινωνικά, ηθικά και πολιτισμικά.”

α) Εντοπίζουμε τις δευτερεύουσες προτάσεις στο παραπάνω απόσπασμα και κάνουμε πλήρη συντακτική αναγνώριση σε καθεμία από αυτές.

β) Εντοπίζουμε τις δύο αναφορικές προτάσεις στην τελευταία παράγραφο και εξηγούμε τη χρήση ή τη μη χρήση κόμματος πριν από αυτές.

Παραγωγή λόγου

Ποια είναι η δική σας άποψη για την αντίδραση των παικτών του ΝΒΑ; Να την παρουσιάσετε σε ένα κείμενο 200 π. λέξεων (συμφωνία, διαφωνία, προβληματισμός, αμφιβολία…). [Αν θέλετε, πριν γράψετε την άποψή σας, μπορείτε να αναζητήσετε στο διαδίκτυο επιπλέον στοιχεία για το γεγονός αυτό, ώστε να διαμορφώσετε μια πληρέστερη εικόνα.]

Νεοελληνική Γλώσσα: επανάληψη για όσες/όσους τελείωσαν τη Β΄ Γυμνασίου

 Κείμενο

Εκατομμύρια άνθρωποι κινδυνεύουν από χρόνια πείνα λόγω της πανδημίας”


     Στην ετήσια έκθεση του Οργανισμού για την Ασφάλεια των Τροφών και τη Διατροφή στον Κόσμο, στην οποία συμβάλλουν πέντε οργανισμοί του ΟΗΕ, το 2019 στο σύνολο των ανθρώπων που υποφέρουν από πείνα προστέθηκαν 10 εκατομμύρια. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις για το 2020 και με βασική αιτία την πανδημία, ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που υποσιτίζονται -τα 690 εκατομμύρια ή το 9% του παγκόσμιου πληθυσμού- μπορεί να αυξηθεί «από 83 έως 132 εκατομμύρια».

     Σύμφωνα με την έκθεση, παρατηρείται διαρκής αύξηση των ανθρώπων που υποφέρουν από πείνα στον κόσμο τα τελευταία χρόνια, από το 2014 και μετά, έπειτα από δεκαετίες που μειωνόταν. Η Ασία είναι η ήπειρος που αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα, καθώς οι υποσιτισμένοι άνθρωποι έχουν φτάσει τα 381 εκατομμύρια, ενώ η Αφρική έχει το υψηλότερο ποσοστό αναλογικά με τον πληθυσμό της, περίπου 20%. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην Ασία είναι 8,3%, στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική 7,4%.

     Οι συγγραφείς της έκθεσης εξηγούν ότι ήδη ήταν πολύ δύσκολο να καταπολεμηθεί η πείνα πριν από την πανδημία, αλλά μετά την εμφάνιση του κορωνοϊού «έχουν ενταθεί τα προβλήματα που αφορούν τις αδυναμίες και τις ελλείψεις των συστημάτων εξασφάλισης τροφής», δηλαδή της παραγωγής, διανομής και κατανάλωσης τροφίμων. Επιπλέον, τουλάχιστον 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν αρκετούς πόρους, ώστε να αγοράσουν επαρκή τρόφιμα για να κάνουν υγιεινή διατροφή. Εξαιτίας της πανδημίας, το πρόβλημα εντάθηκε, διότι υπήρξε διαταραχή στην προμήθεια τροφίμων, προέκυψαν χιλιάδες θάνατοι, ενώ άνθρωποι που εργάζονταν στο εξωτερικό δεν είχαν τρόπο να στείλουν βοήθεια σε χρήμα στις οικογένειές τους που έμειναν πίσω.

     Σύμφωνα με την Oxfam, την οργάνωση που εργάζεται για την καταπολέμηση της φτώχειας, η έκθεση του ΟΗΕ «είναι εξαιρετικά ανησυχητική». Η Oxfam κάλεσε τις κυβερνήσεις να ενισχύσουν οικονομικά το πρόγραμμα του ΟΗΕ για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού και να ακυρώσουν το χρέος των χωρών χαμηλού εισοδήματος, ώστε «να εξασφαλίσουν πόρους για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της πείνας».

(https://www.efsyn.gr/node/251869, 13-7-2020)

Κατανόηση κειμένου

1. Να αναφέρετε περιληπτικά τους λόγους για τους οποίους η πανδημία του κορωνοϊού επιδεινώνει (κάνει εντονότερο) το πρόβλημα της πείνας σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο κείμενο.

2. Τι ζητά η Oxfam από τις κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του κορωνοϊού και της πείνας;

3. Να αποφασίσετε αν οι παρακάτω δηλώσεις (α-ε) είναι Σωστές ή Λανθασμένες, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο κείμενο. Να αιτιολογήσετε κάθε απάντησή σας.

α. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το 2020 θα υποφέρουν από πείνα 132 εκατομμύρια άνθρωποι.

β. Την τελευταία πενταετία πριν από την πανδημία ο αριθμός των ανθρώπων που υποφέρουν από πείνα μειωνόταν.

γ. Η Ασία έχει αναλογικά τους περισσότερους υποσιτισμένους ανθρώπους.

δ. Η Αφρική έχει αριθμητικά τους περισσότερους υποσιτισμένους ανθρώπους.

ε. Η Oxfam διαφωνεί με τα προγράμματα και τις ενέργειες του ΟΗΕ.

Γραμματική - Συντακτικό

1. συμβάλλουν, υποσιτίζονται, προέκυψαν, εργάζονταν: Να γράψετε τα ρήματα σε όλους τους χρόνους (στο πρόσωπο, στον αριθμό και στη φωνή που βρίσκονται).

2. το μεγαλύτερο, πολύ δύσκολο, επαρκή, χαμηλού: Να γράψετε τα επίθετα και στους τρεις βαθμούς, θετικό/ συγκριτικό/ σχετικό και απόλυτο υπερθετικό (στο γένος, στον αριθμό και στην πτώση που βρίσκονται).

3. Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τις υπογραμμισμένες λέξεις.

Παραγωγή λόγου

Ποιες σκέψεις και συναισθήματα σας προκαλεί η ανάγνωση του παραπάνω άρθρου; Αναπτύξτε τα σχόλια και τους προβληματισμούς σας σε δύο παραγράφους (π. 200 λέξεις)