Μια επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο και στο μουσείο του Κεραμεικού

Ιανουάριος 2019, 2ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθήνας, τμήμα: Α2

α. Το φύλλο εργασίας που φτιάξαμε και αξιοποιήσαμε στο μουσείο:

Στο Μουσείο του Κεραμεικού: Oι αρχαιολόγοι του Α2 σε αποστολή

Στο Μουσείο του Κεραμεικού τα εκθέματα είναι κυρίως κτερίσματα και επιτύμβιες στήλες. Τι έχουμε μάθει για αυτού του είδους τα αντικείμενα; Πού έχουμε ξαναδεί;

Η αποστολή σας είναι να αναζητήσετε και να εντοπίσετε κάποιους από τους θησαυρούς του Μουσείου. Ξεκινάμε...

α. Στον εξωτερικό χώρο του Μουσείου

Παρατηρήστε τις επιτύμβιες στήλες και βρείτε:

- αυτή που απεικονίζει μια οικογενειακή σκηνή, στην οποία συμμετέχει και ένα σκυλάκι

- μια παράσταση στην οποία διακρίνεται και μια βάρκα

Περιγράψτε τις σκηνές με όσες περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε και προσπαθήστε να εξηγήστε τι συμβαίνει σε κάθε περίπτωση.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Ποια συναισθήματα σας προκαλεί καθεμία από τις παραστάσεις; Γιατί;

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Ποιο άλλο επιτύμβιο έργο τράβηξε το ενδιαφέρον σας;

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

β. Στο εσωτερικό του Μουσείου

- Στις προθήκες αναζητήστε τα γεωμετρικά αγγεία. Πώς τα αναγνωρίζετε; Σε ποιες προθήκες βρίσκονται;__________________________________________________________________

Εντοπίστε ένα αγγείο που διακοσμείται με άλογα και φίδια. Τι είδους αγγείο είναι; Τι μπορεί να συμβολίζουν τα άλογα και τα φίδια;

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Στην προθήκη 10, εντοπίστε ένα αγγείο που σχετίζεται με το κρασί και τα παιδιά. Με ποια παράσταση είναι διακοσμημένο; Μπορείτε να σκετφτείτε γιατί;

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Αν ψάξετε προσεκτικά, θα βρείτε και αντικείμενα που συνδέονται με τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος και, συγκεκριμένα, με την απομάκρυνση “επικίνδυνων” για το πολίτευμα προσώπων. Ποια είναι αυτά τα αντικείμενα; ___________________________________

- Βρείτε τώρα τις επιτύμβιες στήλες που σημειώνονται παρακάτω και γράψτε σύντομα τι παριστάνεται σε κάθε περίπτωση:

επιτύμβια στήλη της Αμφαρέτης

επιτύμβια στήλη του Δεξίλεω

επιτύμβια στήλη δύο αδελφών

επιτύμβια στήλη του Ευφήρου

- Αναζητήστε έναν κούρο (άγαλμα γυμού νέου άνδρα), ένα λιοντάρι και μια Σφίγγα (μυθικό τέρας). Πού και πότε ήρθαν στο φως όλα αυτά; Ποιο στοιχείο σας κάνει εντύπωση στο λιοντάρι; Από ποια διαφορετικά πλάσματα προέρχονται τα χαρακτηριστικά της Σφίγγας;

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- Παρατηρήστε τον μαρμάρινο ταύρο. Για ποιον δημιουργήθηκε; Τι μπορεί να συμβολίζει;

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- Τι από όλα αυτά ή τι άλλο σας έκανε εντύπωση; _______________________________________

β. Αποσπάσματα από τις εντυπώσεις μας:

Στον Κεραμεικό έμαθα πολλά πράγματα για τη ζωή των αρχαίων Αθηναίων. Δεν ήξερα ότι το νεκροταφείο βρισκόταν σε αυτό το μέρος, καθώς δεν το είχα επισκεφτεί. Μου άρεσαν πολύ τα κτίσματα στον αρχαιολογικό χώρο και μου έκανε εντύπωση που οι Αθηναίοι είχαν την αντίληψη να τοποθετούν επιτύμβιες στήλες με συμβολισμούς, ανάλογα με τη ζωή του ανθρώπου (π.χ. ταύρος ως σύμβολο δύναμης, άλογα ως ένδειξη πλούτου κ.λπ.). (Δημήτρης Ηλιάδης)

Στον Κεραμεικό έμαθα πολλές ιστορίες για τις παραστάσεις που διακοσμούν τις επιτύμβιες στήλες. Με συγκίνησε η στήλη της Αμφαρέτης και εντυπωσιάσηκα από τον ταύρο. (Αντωνίνα Καστανιά)

Φοβερή εντύπωση μου έκανε η στήλη της Αμφαρέτης και η επιτύμβια στήλη με το σκυλάκι μού προκάλεσε ανάμεικτα συναισθήματα. (Μαριάννα Καναβούρα)

Από τα εκθέματα στον Κεραμεικό μού έκανε εντύπωση η αποτύπωση της τρυφερότητας ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας, αλλά και η απεικόνιση ζώων (άλογο, ταύρος, φίδι) και ο συμβολισμός τους. (Κωνσταντίνα Κολάγκη)

Οι επιτύμβιες στήλες συνήθως απεικόνιζαν τον νεκρό, αλλά κάποιες φορές παριστάνονταν ζώα, που δήλωναν τις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά του νεκρού. (Βασιλική Ζαρκαδάκη)

Κατάλαβα ότι ο χώρος του Κεραμεικού ήταν σημαντικός για την αρχαία Αθήνα, αποτελούσε και το νεκροταφείο της εποχής, γι’αυτό υπάρχουν εκεί και τόσες επιτύμβιες στήλες. Μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση η επιτύμβια στήλη της Αμφαρέτης, η οποία κίνησε το ενδιαφέρον μου χάρη στη συγκινητική ιστορία που κρύβεται πίσω από αυτό το έργο. (Ελευθερία Κολιού)

Από τα εκθέματα στον Κεραμεικό μου έκαναν εντύπωση οι επιτύμβιες στήλες και έμαθα ότι συνήθως όποιος απεικονίζεται καθιστός είναι αυτός που τάφηκε και αποχαιρετά τα αγαπημένα του πρόσωπα. Επίσης, μου άρεσε η γιαγιά με το μωρό, που πέθαναν και τάφηκαν μαζί, αλλά και η σκηνή με την οικογένεια και το κουτάβι, στην οποία όλοι κοιτάζουν θλιμμένα το παιδί. (Μαρία-Σοφία Κατσικιά)

Ανάμεσα σε άλλα, στον κεντρικό ανοιχτό χώρο του μουσείου του Κεραμεικού, υπήρχε ένας πολύ μεγάλος ταύρος, που προστάτευε έναν τάφο. Αυτό μου άρεσε περισσότερο από όλα. (Μαχμούντ Αχμέντ)

Θυμάμαι περισσότερο τον κούρο, τη σφίγγα και το χαμογελαστό λιοτάρι! (Νικολέττα Κίμιακ)

Στο μουσείο του Κεραμεικού υπήρχαν πολλές επιτύμβιες στήλες, όπως της Αμφαρέτης, των δύο αδελφών, του Ευφήρου και άλλες. Θυμάμαι πιο πολύ την επιτύμβια στήλη που δείχνει ένα παιδί να το αποχαιρετούν οι γονείς του, το σκυλάκι του και η υπηρέτρια της οικογένειας. Μου έκανε εντύπωση και η Σφίγγα, με σώμα λιονταριού, φτερά πουλιού και ανθρώπινο πρόσωπο. (Κίνγκα Κοτίνσκα)

Στον Κεραμεικό έμαθα πολλά καινούρια πράγματα. Έμαθα ότι οι επιτύμβιες στήλες μπορούσαν να είναι περισσότερο ή λιγότερο εντυπωσιακές, ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του καθενός, ενώ συνήθως απεικόνιζαν τον νεκρό που τον αποχαιρετά η οικογένειά του. Μεγαλύτερη εντύπωση μου έκαναν οι σφίγγες, οι οποίες αποτελούνταν από σώμα λιονταριού (συμβολίζει τη δύναμη), φτερά πτηνού (σύμβολο ελευθερίας) και κεφάλι ανθρώπου (για την ευφυϊα). (Αλέξανδρος Κοσιώρης)

Mε ενδιέφεραν τα διάφορα κτίσματα που υπήρχαν στον Κεραμεικό και προσανατολίστηκα στον αρχαιολογικό χώρο, όταν έμαθα τη λειτουργία του κάθε κτηρίου. (Σπήλιος Καζάνης)

Στο μουσείο του Κεραμεικού αντιλήφθηκα ποιο ήταν πραγματικά το μέγεθος των διάφορων γεωμετρικών αγγείων, το οποίο δεν μπορούσα να καταλάβω μέσα από τις φωτογραφίες. Μου έκανε εντύπωση η φαντασία στη δημιουργία των αγγείων και των γλυπτών, αλλά και ο χρόνος που αφιέρωναν στην κατασκευή τους. (Ευγένιος Κατσάνοβ)

Στον Κεραμεικό είδα και έμαθα πολλά. Είδα πολλά ανάγλυφα, αλλά και γεωμετρικά αγγεία με διάφορες σκηνές ζωγραφισμένες πάνω σε αυτά (π.χ. παιδιά που παίζουν). (Δημήτρης Θάκας)

Στο μουσείο του Κεραμεικού τα εκθέματα είναι κυρίως κτερίσματα και επιτύμβιες στήλες. Είδα επίσης έναν κούρο, ένα λιοντάρι και μια σφίγγα που βρέθηκαν μαζί σε ανασκαφή, καθώς και πολλά γεωμετρικά αγγεία. Μου έκανε εντύπωση ένα αγγείο διακοσμημένο με άλογα και φίδια. (Γιώργος Θάκας)

Στον Κεραμεικό έμαθα περισσότερα πράγματα για τα γεωμετρικά αγγεία και μου έκαναν εντύπωση όλες οι επιτύμβιες στήλες. (Μάριος Κονόμης)

Με εντυπωσίασαν, μεταξύ άλλων, τα αγγεία: τα σχήματα, η διακόσμηση και η ιστορία τους. (Εφραίμ Κόλλιας)